Argumenten met betrekking tot Religie: Ontwikkelingen door de eeuwen heen.1.

Mainpage

Ontwikkelingen door de eeuwen heen.1.

Stelling: Religie bied controle over factoren die belangrijk zijn voor het functioneren van een specifieke samenleving. De inhoud van religie volgt dan ook de ontwikkeling van mens en samenleving door de eeuwen heen.

Jager verzamelaar/vroege stam.

Waarom aanbidden primitieve samenlevingen goden van de jacht, het weer, de aardkrachten, terwijl wij één God hebben die over complexe sociale fenomenen gaat zoals het volgen van het juiste pad?

Directe levensomstandigheden spelen een grote rol in het functioneren van primitieve samenlevingen van wegen het gebrek aan zekerheid hierin. Je kan een uitstekend jager zijn, maar het weer en het aantal dieren heeft grote invloed op het resultaat, en dus jouw overleven. De Goden op de voorgrond van je religieuze leven zijn zij die hier zekerheid bieden. Thor, de god van de donder, Nanook, de god van succes in de jacht.

De grote stam, de Stadstaat

Hoe komt het dat de vroege stadstaten en de grote stammen zoals de Galliers, de Franken, Athene, Babylon, Sparta, bidden tot goden van de oorlog, liefde, wijsheid, de oogst?

De mens in deze samenlevingen is boer geworden en verwerft daarmee grotere controle over de directe levensomstandigheden. Indirecte omstandigheden treden naar de voorgrond. Het wel en wee van het individu, oorlog en vrede met buursteden, technische en economische ontwikkelingen. De nieuwe goden bieden zekerheid voor deze nieuwe factoren. Mars, de god van de oorlog, Athene, de godin van de wijsheid, Eros, de god van de liefde.

Natie, Keizerrijk

Hoe komt het dat monotheisme in bepaalde samenlevingen de goden van de stadstaat vervangen?

Ten tijde van het Romeinse rijk blijft in Europa en het midden oosten de kennis en macht over de fysieke wereld groeien. Samenlevingen worden groter en complexer. Er moet steeds meer geregeld worden. Wetgeving en omgangsvormen worden belangrijk. Hoe gaat men om met de buren, met bezit, met misdaad, met stand en rang? Het scala aan oude Goden kan hier geen sturing bieden. Welk God zou je moeten volgen in welke situatie?

Het oordeel van de mens biedt ook geen houvast. Als de regels voor goed en fout niets meer zijn dan het bedenksel van de mens, subjectief, waarom zou iemand ze dan volgen?

Er is behoefte aan één absolute bron voor de regels van het samenleven. Goed en fout, recht en onrecht, het juiste gedrag voor elke situatie. Zowel heerser als individu kunnen hun nieuwe scala aan regels en wetten alleen buiten twijfel stellen door ze met één absolute moraal te verbinden. Allah, God, Jahwe.

Conclusie

De ontwikkeling van religie volgt de ontwikkeling van de mens. Van een primitieve religie die kleine samenlevingen controle geeft over de voor hun overleven zo belangrijke directe omstandigheden tot een moderne religie die controle geeft over het samenleven in complexe samenlevingen. Religie, God, is niets meer dan een reflectie van wat de mens nodig heeft.

Tegenargument

Het voorouder geloof was incorrect. Ons geloof is wel correct. Ze konden het niet helpen, immers God had ze nog geen profeet gezonden.

De mens was nog niet volwassen genoeg voor de waarheid van God.

India en China zijn ontwikkelde landen, waarom geloven zij respectievelijk in veel en geen goden?

Mainpage